Η Κλίμακα των Αρετών

 

Η Εκκλησία μας τιμά τον Άγιο Ιωάννη της Κλίμακας διπλά: στις 30 Μαρτίου και την Δ΄ Κυριακή των Νηστειών. Ο λόγος είναι ότι το έργο και η βιοτή του αποτελούν ορόσημο για την πνευματική ζωή κάθε πιστού. Κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, κατ’ εξοχήν περίοδο άσκησης και περισυλλογής, η παράδοση σε όλα τα ορθόδοξα μοναστήρια και σε πλήθος πιστών ανά τον κόσμο είναι να διαβάζεται η «Κλίμακα των Αρετών», ένας θησαυρός που μεταδίδεται από γενιά σε γενιά για στήριξη και απόκτηση σοφίας στον πνευματικό αγώνα.

Η «Κλίμακα (δηλαδή «σκάλα») των Αρετών» είναι το δημοφιλέστερο βιβλίο μετά την Αγία Γραφή. Αποτελεί ένα μοναδικής πνευματικής αξίας πόνημα που διεισδύει στα μύχια της καρδιάς και λειτουργεί σαν πνευματική ακτινογραφία για τον κάθε πιστό. Αναλύει τα αίτια των παθών και προτείνει μέσα για την θεραπεία τους. Είναι ένα πρώτης τάξεως ψυχογράφημα που έχει μεγάλη δύναμη στο να μεταστρέφει καρδιακά το πλήρωμα της Εκκλησίας. Το βιβλίο της Κλίμακας έχει 30 κεφάλαια-σκαλοπάτια, καθένα των οποίων πραγματεύεται και μια αρετή – την προέλευσή της, τις ιδιότητές της, τους τρόπους απόκτησής της. Δηλαδή πρόκειται για μία νοητή κλίμακα 30 σκαλιών, η οποία ξεκινάει από τις πρακτικές αρετές και φτάνει στις πιο υψηλές με αποκορύφωμα την αγάπη, την πίστη και την ελπίδα.

Συγκεκριμένα, οι 30 Λόγοι είναι ως ακολούθως: 1. Περί αποταγής 2. Περί απροσπαθείας 3. Περί ξενιτείας 4. Περί υπακοής 5. Περί μετανοίας 6. Περί μνήμης θανάτου 7. Περί του χαροποιού πένθους 8. Περί αοργησίας 9. Περί μνησικακίας 10. Περί καταλαλιάς 11. Περί πολυλογίας και σιωπής 12. Περί ψεύδους 13. Περί ακηδίας 14. Περί γαστριμαργίας 15. Περί αγνείας 16. Περί φιλαργυρίας 17. Περί αναισθησίας 18. Περί ύπνου και προσευχής 19. Περί αγρυπνίας 20. Περί δειλίας 21. Περί κενοδοξίας 22. Περί υπερηφανείας 23. Περί λογισμών βλασφημίας 24. Περί πραότητος και απλότητος 25. Περί ταπεινοφροσύνης 26. Περί διακρίσεως 1. Περί διακρίσεως λογισμών και παθών και αρετών 2. Περί διακρίσεως ευδιακρίτου 3. Σύντομος ανακεφαλαίωσις των προηγουμένων 27. Περί ησυχίας 1. Δια την ιεράν “ησυχίαν”, την ψυχικήν και την σωματικήν 2. Περί διαφοράς και διακρίσεως ησυχιών 28. Περί προσευχής 29. Περί απαθείας 30. Περί αγάπης, ελπίδος και πίστεως

Ο συγγραφέας της Κλίμακας, ο άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης, γεννήθηκε πιθανότατα σε πλούσια οικογένεια στην Συρία κατά τον 5ο αιώνα. Μέχρι τα 16 του χρόνια έλαβε σημαντική εγκύκλια μόρφωση και, στη συνέχεια, έχοντας διακαή πόθο για τα θεία, κατέφυγε στην Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης του όρους Σινά για να μονάσει. Έμεινε 4 χρόνια ως δόκιμος και ακολούθως ως μοναχός δίπλα στον φημισμένο ασκητή και ερημίτη Μαρτύριο. Έζησε 19 χρόνια στο μοναστήρι διακονώντας και μαζεύοντας την γύρη της πνευματικής ζωής μέσα από την ταπείνωση και την υπακοή. Στην συνέχεια επιθύμησε την εντονότερη άσκηση στην έρημο, όπου και αποσύρθηκε για 40 χρόνια! Διέμενε σε ένα σπήλαιο 8 χιλιόμετρα από τη μονή, μόνος μόνω τω Θεώ.

Τα ύψη της πνευματικής του αρετής εξαπλώθηκαν παντού και έγινε γνωστός για την θαυματουργία του. Ωστόσο εκείνο που τον έκανε ιδιαίτερα αγαπητό και πολύτιμο ήταν το χάρισμά του να μεταστρέφει τις καρδιές μέσα από τις συμβουλές και τα κείμενα του. Έτσι, όταν ο ηγούμενος της Ιεράς Μονής της Αγίας Αικατερίνης του ζητά να στείλει στους μοναχούς πνευματική τροφή, εκείνος συγγράφει την Κλίμακα των Αρετών. Μετά την κοίμηση του ηγουμένου, ο Άγιος Ιωάννης ορίζεται ηγούμενος της μονής. Ύστερα όμως από εύλογο χρονικό διάστημα θα επιθυμήσει ξανά την έρημο όπου και θα ασκητεύσει ως το τέλος της επίγειας ζωής του.

Λιγότερη τηλεόραση και περισσότερο βιβλίο, λιγότερη κατάκριση και περισσότερη σιωπή, λιγότερη σκληροκαρδία και περισσότερη έγνοια για τον πλησίον. Η Κλίμακα των Αρετών περιμένει καθέναν μας να την ανακαλύψει σαν σπουδαίος θησαυρός της παράδοσής μας.

Άγιε Ιωάννη πρέσβευε υπέρ ημών!

Καλή συνέχεια στον αγώνα της Σαρακοστής σε όλους.

ΠΗΓΗ facebook