Τι Σαντάμ, τι Σατάν! – Τι Σατάν, τι Πούτιν! – Τι είχες Γιάννη, τι είχα πάντα!

Κωνσταντίνος Βαθιώτης

Η εχθροποίηση ως εργαλείο της προπαγάνδας

Αξιοποιώντας τους δέκα νόμους της προπαγάνδας που ταξινόμησε ο Pol Quentin, ο Καλογερόπουλος-Kaloy στο δεύτερο κεφάλαιο του βιβλίου του «Η προπαγάνδα μέσον βιασμού των λαών»¹ πραγματεύεται τον πρώτο νόμο της προπαγάνδας, δηλ. τον νόμο της εκκινήσεως:

Κάθε προπαγανδιστής, για να πετύχει τον στόχο του (τον εμπορικό, τον πολιτικό, τον πολεμικό, τον υγειονομικό κ.λπ.), θα πρέπει να χρησιμοποιήσει έναν μαγνήτη, αλλιώς ένα δόλωμα, που θα προσελκύσει την προσοχή του θηράματος (του καταναλωτή, του εκλογέως, του υποψήφιου στρατιώτη, του αρρώστου ή του προ-αρρώστου).

Παράδειγμα: Ως μαγνήτης-δόλωμα επιλέγεται μια όμορφη γυναίκα που δαγκώνει ένα κομμάτι σοκολάτας.

Σε εποχή επιδημίας, κατά την διάρκεια της οποίας οι υγειονομικοί διαχειριστές επιθυμούν διακαώς να προωθήσουν μάσκες και εμβόλια, επιλέγεται μια εξίσου ελκυστική γυναίκα, η οποία εμφανίζεται μασκοφορεμένη και τρυπημένη.

Η προπαγάνδα υπέρ της μάσκας ή των εμβολίων μπορεί να γίνει φυσικά και με άλλους τρόπους: Φέρ’ ειπείν, μέσω της παρέλασης μασκοφορεμένων τσολιάδων ή μέσω φιλοεμβολιαστικού κηρύγματος που θα κάνει ένας ιερέας από άμβωνος ή μιας αντίστοιχου περιεχομένου δηλώσεώς του με αφορμή κάποια τιμητική εκδήλωση προς το πρόσωπό του.

Εδώ ανήκει η περίφημη φράση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, ο οποίος παρευρεθείς στα τέλη Ιουλίου 2021 στον Δήμο Λεβαδέων προέβη στην περίφημη δήλωση:

«Εδώ είναι το εμβόλιο, εκεί είναι ο τάφος. Διάλεξε και πάρε!»   

Η πατερναλιστική αυτή δήλωση αποτελεί ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα ανάποδου κόσμου: Ένας μη ειδικός περί τα ιατρικά εμφανίζεται να μιλά ως ειδικός, και δη βασιλικότερος του βασιλέως, αφού τρομοκρατεί τους πολίτες φέρνοντάς τους αντιμέτωπους με ένα υπαρξιακό δίλημμα. Πρόκειται, ωστόσο, για ψευδοδίλημμα, δεδομένου ότι, βάσει των επισήμων στοιχείων, ο τάφος δεν αποφεύγεται σώνει και καλά χάρη στο εμβόλιο, ενώ, αντιθέτως, το άνοιγμά του ενδέχεται να επισπεύδεται εξαιτίας ακριβώς του εμβολίου.

Ο Καλογερόπουλος-Kaloy επισημαίνει την μεγάλη αξία που έχει για την επίτευξη του προπαγανδιστικού στόχου η λεγόμενη αρχή της εποπτικής αντιθέσεως. Όπως, δηλαδή, τα συμπληρωματικά χρώματα ασκούν αμοιβαία επίδραση, τονίζοντας το ένα την ύπαρξη του άλλου (το κίτρινο χρώμα προβάλλει ζωηρότερο όταν περιβάλλεται από το ιώδες ή το κυανούν), το ίδιο συμβαίνει με την το δίπολο εχθρός-φίλος. Τα ελαττώματα του εχθρού τονίζουν τα προτερήματα του φίλου. Έτσι, όποιος θέλει να προκαλέσει προσωπολατρεία υπέρ του Α δεν έχει παρά να καταρρακώσει τον αντίπαλό του, τον Β. Ο συγγραφέας εξηγεί την ανάγκη της εχθροποίησης ως εξής²:

«Η εφεύρεσις ενός “εχθρού” επιτυγχάνει δύο ψυχολογικούς σκοπούς: α) την εξάλειψι κάθε ευθύνης από το μέρος των ημετέρων, αφού όλα οφείλονται στον “εχθρό”. β) Την δημιουργία του συναισθήματος της “Ομάδος” (του “καλού” κοινωνικού κύκλου) όπου το άτομο “ανήκει” (esprit de corps) και την συσπείρωσι των πολλών εναντίον του κοινού “εχθρού”»³.

Ακολούθως, ο Καλογερόπουλος-Kaloy εφιστά την προσοχή μας στο ότι το εύρημα του εχθρού πρέπει να συνδέεται με έναν μύθο⁴:

«Στην Ρώμη ο μύθος ήταν “οι αρετές του Ρωμαίου πολίτη”, στην Γαλλική επανάσταση “η κυριαρχία του λαού”, το “Υπέρτατο Ον”, η “Πατρίς”, στην Ναπολεόντειον εποχή η “δόξα”. Στην σημερινή Ελλάδα ο κατάλληλος μύθος είναι η ασαφής έννοια “ο λαός στην εξουσία” και δευτερεύοντες μύθοι είναι “η εθνική αντίσταση”, “το Πολυτεχνείο”, “η σύσσωμη αντίσταση του λαού ενάντια στην χούντα” κ.λπ.».

Μάλιστα, ο συγγραφέας τονίζει ότι ο μύθος απαιτεί τα εξής χαρακτηριστικά⁵:

«Πρέπει να είναι αποφασιστικός (π.χ. “ή ταν ή επί τας”, “ελευθερία ή θάνατος”). Να είναι απόλυτος (π.χ. υπάρχει το “μαύρο” και το “άσπρο”, το “καλό” και το “κακό” – χωρίς αποχρώσεις). Να είναι αδιάλλακτος (π.χ. δεν υπάρχει άλλη λύσις, ένα είναι το “καλό”). Τέλος, πρέπει άμεσα ή έμμεσα να άπτεται του μεταφυσικού ενστίκτου».

Έχοντας προ οφθαλμών τις παραπάνω διευκρινίσεις δεν είναι δύσκολο να αντιληφθούμε γιατί καλλιεργήθηκε ο προπαγανδιστικός μύθος του εμβολίου ως μοναδικής λύσης και δώρου του Θεού, ειδικότερα δε, γιατί διατυπώθηκε το προαναφερθέν ψευδοδίλημμα του Αρχιεπισκόπου (“εμβόλιο ή θάνατος”).

Επίσης, μπορούμε να καταλάβουμε γιατί στο μεν πλαίσιο της πανδημίας ο κορωνοϊός βαφτίσθηκε «αόρατος εχθρός», στο δε πλαίσιο του ρωσο-ουκρανικού πολέμου ο Πρόεδρος των ΗΠΑ αποκάλεσε «χασάπη» και «δικτάτορα» τον Πρόεδρο της Ρωσίας, επαναφέροντας στο προσκήνιο χαρακτηρισμούς που είναι γνωστοί όχι μόνο από την εποχή του Σαντάμ Χουσεΐν (οι ΗΠΑ και οι ακόλουθοί της είχαν υιοθετήσει τον όρο «χασάπη της Βαγδάτης») αλλά και από την εποχή του Αμίν Νταντά της Ουγκάντας.

Πάντως, ο χαρακτηρισμός του χασάπη έχει αποδοθεί και σε Προέδρους των ΗΠΑ, π.χ. στον Τζορτζ Μπους τον νεότερο αλλά και στον Μπιλ Κλίντον (ο δεύτερος ονομάσθηκε χασάπης της Γιουγκοσλαβίας).

Δαιμονοποιώντας τον κορωνοϊό και τον Πούτιν, αντιστοίχως δε, κάθε αρνητή της κορωνοϊκής πανδημίας ή/και των μέτρων καταπολέμησής της, αλλά και κάθε Ρώσο ή φιλορώσο (μαζί με κάθε προϊόν του ρωσικού πολιτισμού!) ως απόλυτους εχθρούς, η σατανική ελίτ της Νέας Τάξης Πραγμάτων πετυχαίνει τα εξής:

Πρώτον, συγκροτεί και συσπειρώνει το στράτευμά της ενάντια σε αυτούς που θέλει να εξολοθρεύσει, εκμεταλλευόμενη το γεγονός ότι κάθε άτομο θέλει να είναι ενταγμένο στην ιψενική συμπαγή πλειοψηφία, από την οποία αντλεί δύναμη και, πρωτίστως, ταυτότητα.  

Ο Καλογερόπουλος-Kaloy σχολιάζει επ’ αυτού⁶:

«ο εγωισμός ωθεί το άτομο να πιστεύει ότι έχει και άλλους που συμφωνούν μαζί του και δεν σκέπτεται ποτέ ότι ο ίδιος έχει αντιθέτως γίνει πειθήνιο και τυφλό όργανο μιας τεχνητής διαδικασίας που του επεβλήθη. Νομίζει ότι είναι ελεύθερος ενώ είναι αλυσσόδετος. Το συναίσθημα αυτό είναι κυριαρχικό σε άτομα ασθενικής προσωπικότητος, μικράς ή ανυπάρκτου μορφώσεως ή ημιμαθείας. Η ημιμάθεια ακριβώς είναι εκείνο που κάνει την νεολαία τόσο ευάλωτη στην έντεχνη προπαγάνδα. Δυστυχώς η ανεδαφική και επικινδύνως υποβαθμισμένη ελληνική Παιδεία δεν έχει ποτέ κάνει κύριο μέλημά της την συνεχή εξάσκησι του ανθρώπου στην αμφιβολία και τον κριτικό έλεγχο».

Δεύτερον, η Νέα Τάξη Πραγμάτων αυτοπροβάλλεται ως η καλή πλευρά του νομίσματος που μπορεί τάχα να εγγυηθεί έναν κόσμο «πιο δίκαιο, βιώσιμο και ανθεκτικό για τις μελλοντικές γενιές»⁷. Στον ανάποδο κόσμο μας, όμως, αυτές οι λέξεις-φετίχ των νεοταξιτών πρέπει να μεταφρασθούν σωστά: ο δίκαιος είναι ο άδικος, ο βιώσιμος είναι ο αβίωτος και ο ανθεκτικός είναι ο ευάλωτος.

Τρίτον, υλοποιεί την υγειονομική ή την πολεμική ατζέντα με γνώμονα τα νεοταξίτικα συμφέροντα, αξιώνοντας την οσφυοκαμψία μπροστά σε κάθε δρακόντειο υγειονομικό μέτρο και την αδιαμαρτύρητη αποδοχή κάθε δυσμενούς συνέπειας του πολέμου, είτε βαφτίζεται ενεργειακή είτε επισιτιστική κρίση είτε απλούστερα: ακρίβεια.

Η προπαγανδιστική λογική της κατασκευής εχθρών, οι οποίοι συνήθως παρουσιάζονται ως εκ φύσεως διαβολικοί⁸ (γι’ αυτό και ο εμπνευστής της πολυσυζητημένης θεωρίας του Ποινικού Δικαίου του Εχθρού Günther Jakobs παρομοιάζει τον εχθρό με τον σατανά που βάλλει διαρκώς ή, εν πάση περιπτώσει, αποφασιστικώς κατά της έννομης τάξης⁹), μπορεί να αποτυπωθεί περιπαικτικά στην ακόλουθη πρόταση:

Τι Σαντάμ, τι Σατάν! – Τι Σατάν, τι Πούτιν! – Τι είχες Γιάννη, τι είχα πάντα!

Αλίμονο σε εκείνους που αφήνουν τ’ αφτιά τους να χαϊδεύονται από τις προπαγανδιστικές, σατανικές σειρήνες της Νέας Τάξης Πραγμάτων! Στον ανάποδο κόσμο μας σατανάς δεν είναι αυτός που δαιμονοποιείται ως τέτοιος, αλλ’ αντιστρόφως εκείνος που δαιμονοποιεί.

Ανάποδος κόσμος έστιν γαρ ο διαβολικός, που εν ταυτώ είναι και προπαγανδιστικός!  

1

Εκδ. Δρόμων, Αθήνα 2012, σελ. 40΅.

2

Ό.π., σελ. 41.

3

Επ’ αυτού βλ. και Βαθιώτη, Από την πανδημία στην κλιματική αλλαγή. Συντονισμένα τρομο-κράτη σε φόντο παγκόσμιας διακυβέρνησης, εκδ. αλφειός, Αθήνα 2021, σελ. 391.

4

Ό.π., σελ. 42.

5

Αυτόθι.

6

Ό.π., σελ. 35.

7

Schwab, Συμμετοχικός καπιταλισμός. Καπιταλισμός των ενδιαφερόμενων μερών, μτφ.: Α. Αλαβάνου, εκδ. Α. Α. Λιβάνη, Αθήνα 2021, σελ. 11.

8

Chomsky, Παρεμβάσεις, μτφ.: Αριάδνη Αλαβάνου, εκδ. Λιβάνη, 2009, σελ. 185/186.

9

Jakobs, Δημόσια ποινή: Σημασία και σκοπός, μτφ.: Κ. Βαθιώτης, ΠΟΙΝΙΚΑ 76, 2007, σελ. 66, όπου και η θέση ότι «όποιος παριστάνει διαρκώς τον σατανά δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί ως πρόσωπο με ικανότητα Δικαίου, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την εμπιστοσύνη μας ότι θα εκπληρώσει τα καθήκοντά του». Για κριτική κατά της θεωρίας του Ποινικού Δικαίου του Εχθρού βλ. Βαθιώτη, Τραγικά διλήμματα στην εποχή του “πολέμου κατά της τρομοκρατίας”. Από την σανίδα του Καρνεάδη στο “Ποινικό Δίκαιο του Εχθρού”, εκδ. Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2010, σελ. 411 επ.

ΠΗΓΗ kvathiotis