Περί ὀνείρων καί ὁραµάτων

 ΑΓΙΟΣ  ΙΣΑΑΚ  Ο  ΣΥΡΟΣ

Ἐρώτησις. Μέ πόσους καί ποιούς τρόπους ἐπιτυγχάνει ἡ ἀνθρωπίνη φύσις τήν θέα τῆς φύσεως τῶν ἀσωμάτων;

Ἀπόκρισις. Κατά τρεῖς τρόπους ὑποπίπτει στήν ἀνθρώπινη αἴσθησι ἡ κατάληψις κάθε φύσεως ἀσύνθετης καί λεπτῆς τῶν πνευματικῶν σωμάτων· μέ παχειά μορφή πού εἶναι ὑλική ἤ μέ λεπτή μορφή πού εἶναι ἄϋλη ἤ μέ ἀληθινή θέα πού εἶναι ἡ οὐσιώδης θεωρία.

Στήν πρώτη περίπτωσι τόν λόγο ἔχουν οἱ αἰσθήσεις, στήν δεύτερη βλέπει ἡ ψυχή ἐν μέρει, στήν τρίτη βλέπει ἡ δύναμις τῆς φύσεως τῆς διανοίας.

Στό ἕνα ἀπό αὐτά ἐξουσία ἔχει ἡ θέλησις καί ἡ διάνοια, στό ἄλλο ἡ θέλησις μαζί μέ τήν ψυχική λειτουργία, στό ἄλλο τό σῶμα μέ τό ὁποῖο εἶναι συντεθειμένη ἡ ψυχή.

 Ἡ θέλησις εἶναι ἡ πρώτη αἰτία σέ ὅλα καί ὅλα αὐτά εἶναι γεννήματα τοῦ αὐτεξουσίου, ἄν καί, ὅταν χρειάζεται, ἡσυχάζουν καί τό αὐτεξούσιο καί τό θέλημα, ἐφ᾿ ὅσον λειτουργεῖ καί ἰσχύει ἡ ἐνέργεια καί ὁ κάθε τρόπος παρουσιάζεται μόνος χωρίς τήν θέλησι καί τήν γνῶσι τοῦ ὑποκειμένου πού δέχεται τίς ἐντυπώσεις. Διότι οἱ αἰσθήσεις εἶναι δεκτικές ὅλων τῶν συμβεβηκότων, χωρίς τήν θέλησι.

Κατ᾿ αὐτούς τούς τρεῖς τρόπους ἔρχονται σέ ἐπικοινωνία μέ ἐμᾶς οἱ ἅγιες Δυνάμεις, γιά νά μᾶς διδάξουν καί νά συγκροτήσουν τήν ζωή μας.

Οἱ ἀκάθαρτοι δαίμονες ὅμως μποροῦν νά κινήσουν σ᾿ ἐμᾶς μόνο τούς δύο τρόπους, ὅταν μᾶς πλησιάσουν, κι αὐτό πρός ἀπώλειά μας, ὄχι γιά ὠφέλεια. Μέ τόν τρίτο ὅμως τρόπο δέν μποροῦν νά μᾶς προσεγγίσουν γιά νά μᾶς παραπλανήσουν. Διότι οἱ δαίμονες δέν ἔχουν καμμιά δύναμι ἐπάνω μας, ὥστε νά κινήσουν μέσα στήν διάνοιά μας τούς φυσικούς λογισμούς. Εἶναι ἀδύνατο αὐτοί οἱ υἱοί τοῦ σκότους νά προσεγγίσουν τό φῶς. Βέβαια οἱ ἅγιοι ἄγγελοι κατέχουν τήν ἐξουσία καί νά κινοῦν καί νά φωτίζουν, ἐκεῖνοι ὅμως, σάν τέκνα τοῦ σκότους, εἶναι ἐξουσιασταί καί δημιουργοί ψευδῶν νοημάτων. Διότι ἀπό τούς φωτιστικούς προέρχεται  φῶς, ἀπό τούς σκοτεινούς σκότος.

(᾿Από τό βιβλίο «ΓΕΡΟΝΤΙΚΟΝ περί ὀνείρων καί ὁραµάτων», ἔκδ. Ἱεροῦ Κοινοβίου Ὁσίου Νικοδήµου, Γ´ἔκδοση,  σελ. 199-200).