Οικογένεια και εκκλησιαστική ζωή

Μοναχός Μωυσής Αγιορείτης

Ίσως σκεφθεί κάποιος δικαιολογημένα τι έχει να πει ένας απομακρυσμένος Αγιορείτης μοναχός για την οικογένεια, για τους γονείς και την ανατροφή των τέκνων τους; Όμως ο μοναχός δεν είναι ανέραστος, μισόκοσμος και απομονωμένος. Ο μοναχός είναι ευχέτης υπέρ όλης της οικουμένης.

Πάντοτε η Εκκλησία ήθελε να ακούει τους μοναχούς. Στην ιερά ησυχία ο μοναχός σοφίζεται, φωτίζεται, αγωνιζόμενος και καθαιρόμενος. Παρατηρεί λοιπόν τους ασκητές να μηνύουν στον άστατο κόσμο το «στώμεν καλώς, στώμεν μετά φόβου». Η μεγάλη τρυφή του κόσμου, η υπερκαταναλωτική κοινωνία, η ευδαιμονία, η ευμάρεια δεν είναι διόλου θετικά στοιχεία για την ανάπτυξη της πνευματικής ζωής.

Το Άγιον Όρος ανησυχεί για την κατιούσα πορεία του κόσμου. Για τις ανίερες ιδέες που ακούγονται πρώτη φορά στον νεοελληνικό βίο για συμβίωση μόνιμη και νόμιμη αγάμων ακόμη και ομοφυλοφίλων, για την έξαρση της μοιχείας, την αύξηση των διαζυγίων. Καθημερινά έρχονται θλιμμένοι και προβληματισμένοι άνθρωποι στο Άγιον Όρος, πνιγμένοι στ’ αδιέξοδα από μία ανοημάτιστη ζωή, ένα λανθασμένο τρόπο βίου.

Ιδιαίτερα μας προβληματίζει η αδιαφορία των νέων, με τα πολλά ψυχικά τραύματα. Ταπεινά φρονούμε πως ένα ακόμη οχυρό είναι η οικογένεια, παρά τα όποια προβλήματά της. Την οικογένεια αποτελούν οι γονείς και τα παιδιά. Περί αυτών απλά και πρακτικά θα μιλήσουμε με πόνο και αγάπη, όχι ως δάσκαλοι αλλά ως συμπαθούντες αδελφοί.

Το πνεύμα του κόσμου έφερε μέσα στην οικογένεια ταραχή, αποσύνδεση εν ονόματι της ελευθερίας και των δικαιωμάτων, ρήξη και διαμάχη. Η αντιλογία, η γκρίνια, ο καυγάς, η απειλή, η ψυχρότητα σκιάζουν όλα τα σπίτια. Απουσιάζει η αλληλοπεριχώρηση, η αλληλοκατανόηση και ο αλληλοσεβασμός. Η εκκλησιαστική ζωή θα μας επαναφέρει μόνο στην ευθεία. Τότε είναι περιττές όποιες άλλες γνώμες, νουθεσίες και συμβουλές. Η απεκκλησιοποίησή μας θέριεψε το εγώ μας και μας θέλει κυρίαρχους κι εξουσιαστές των πάντων ακόμη και των πολύ δικών μας ανθρώπων, των συζύγων, των παιδιών.

Όταν λέμε εκκλησιαστική ζωή δεν θεωρούμε μία γενικά καλή αντίληψη για την Εκκλησία, μια πίστη σ’ ένα ανώτατο ον, μια ευχάριστη ιδεολογία. Η ζωή της Εκκλησίας είναι συγκεκριμένη, με ορθή πίστη στον ζώντα Τριαδικό Θεό, λατρευτική ζωή, αγωνιστική πορεία καθάρσεως κι αγιασμού.

Οι γονείς αξίζει από μικρά να οδηγούν τα παιδιά τους τακτικά στην εκκλησία. Να συνηθίζουν, να λειτουργούνται, ν’ ασπάζονται τις εικόνες, να κάνουν σωστά τον σταυρό τους, να κοινωνούν των αχράντων μυστηρίων. Ας είναι ζωηρά και άτακτα, ας κλαίνε, δεν πειράζει, μαθαίνουν, μυρίζουν τα ρούχα τους λιβάνι, ευλογούνται, αγιάζονται.

Με μεγάλη μου λύπη είδα σε Ορθόδοξους ναούς στην Αμερική την ώρα της θείας λειτουργίας να είναι στο υπόγειο τα παιδάκια με τη νηπιαγωγό, για να μην ενοχλούν στο ναό τους προσευχόμενους… Είναι απαραίτητο από μικρά τα παιδιά να μάθουν τον τακτικό εκκλησιασμό. Ας μην καταλαβαίνουν, η Χάρη ενεργεί πλούσια εντός τους.

Με το «δι’ ευχών» δεν τελειώνει η θεία λειτουργία και τα «θρησκευτικά μας καθήκοντα». Χριστιανοί δεν είμαστε μόνο στην εκκλησία. Η εκκλησία θα πρέπει να επεκταθεί στο σπίτι μας. Να υπάρχει εκεί το προσευχητάρι, όχι μόνο στις δύσκολες ώρες, αλλά καθημερινά. Εκεί ν’ αρχίζει και να τελειώνει η ημέρα. Μακάρι να είναι όλη μαζί η οικογένεια. Αν είναι δύσκολο κι ένας-ένας. Τι ωραίο να συνδεθεί κανείς από μικρός με την προσευχή! Δεν θα έχει ποτέ μοναξιά. Θα έχει ανοικτό μόνιμο διάλογο με τον Θεό.

Αν κανείς παραπονείται από έλλειψη χρόνου, μπορεί να προσεύχεται και στον δρόμο και στο αυτοκίνητο και στο γραφείο. Δεν χρειάζονται βιβλία και γνώσεις κι ένα «Κύριε ελέησον» εγκάρδιο είναι ωραία προσευχή. Αρκεί να γίνεται με συναίσθηση. Με ταπείνωση. Οι μητέρες, οι νοικοκυρές, οι δασκάλες, οι νοσοκόμες, όλες οι γυναίκες, οι άνδρες, στα κτήματα, στις οικοδομές, στις τράπεζες, στα ταξίδια, τα παιδιά και στο παιχνίδι και στο σχολείο και στο δωμάτιό τους μπορούν να λένε μία μικρή προσευχή μόνο πέντε μικρών λέξεων: «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με!»

Να μάθει κανείς από νωρίς να κάνει τον σταυρό του, που ξυπνά, που κοιμάται, που ξεκινά κι επιστρέφει στο σπίτι, που αρχίζει και τελειώνει το φαγητό του ή την εργασία του, που πιάνει το τιμόνι ή το μολύβι. Τι ωραία να ζητάμε πάντα τη βοήθεια του Θεού για όλα! Και θα την έχουμε. Γι’ αυτό υπάρχει, για να δίνει σε αυτούς που Του ζητούν, για να ανοίγει σε αυτούς που Του κρούουν, για να ακούει αυτούς που τον επικαλούνται.

Από το βιβλίο: Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου, Οικογένεια, Γονείς και Παιδιά. Ιερά Μητρόπολις Αιτωλίας και Ακαρνανίας, Μεσολόγγι 2009, σελ. 77.

ΠΗΓΗ psigmataorthodoxias3